نشست چهار جانبه اسلام آباد با حضور نمایندگانی از امریكا، چین، پاكستان و افغانستان با هدف دستیابی به فراهمسازی زمینههای ایجاد صلح در افغانستان روز دوشنبه 21 دیماه سالجاری در اسلامآباد پایتخت پاكستان برگزار شد. در این نشست حكمت خلیل كرزی، معاون سیاسی وزارت امور خارجه افغانستان، اعزاز احمد چوهدری، معاون وزارت امور خارجه پاكستان، ریچارد اولسون، نماینده ویژه امریكا در افغانستان و پاكستان و دینگ شیجون نماینده ویژه چین در امور افغانستان حضور داشتند. در پایان این نشست اعلامیهای صادر شد كه بر اساس آن، قرار شد:
- دور بعدی اجلاس صلح در تاریخ ۲۸ دی/جدی در كابل برگزار گردد.
- شركت كنندگان نشستهای منظم را با هدف دستیابی به روند صلح و آشتی در افغانستان ادامه دهند.
- بر اهمیت پایان بخشیدن به جنگ در افغانستان كه منجر به ادامه خشونتهای بیهوده بر مردم افغانستان و همچنین تشدید ناامنی در سراسر منطقه میشود، تأكید شد.
- همچنین شركت كنندگان اعلام كردند ضمن تعهد كشورهای خود، مبنی بر تحقق اهداف تصریح شده در اعلامیه نشست چهارجانبه كه در تاریخ ۹ دسامبر ۲۰۱۵ (18 آذر 94) در حاشیه كنفرانس قلب آسیا برگزار شده بود، نیاز فوری احساس میشود كه گفتوگوهای رودرروی صلح، میان نمایندگان حكومت افغانستان و گروههای طالبان صورت بگیرد.
- در این نشست، بر تلاشهای متقابل جهت سرعت بخشیدن به روند صلح و آشتی به رهبری و مالكیت افغانها با هدف دستیابی به صلح و ثبات پایدار در افغانستان و منطقه تأكید شد.
در واقع محور بحث نشست چهارجانبه در اسلام آباد را ارزیابی فرصتهای صلح و مصالحه و نیز بررسی موانع و مشكلات موجود در فراروی صلح در افغانستان تشكیل میداد، البته سرتاج عزیز مشاور امور خارجی نخست وزیر پاكستان در مراسم افتتاحیه نشست چهارجانبه اعلام كرد كه صلح و ثبات در افغانستان نیازمند مذاكرات سازنده است و برای پیوستن و تشویق طالبان به دور گفتوگوهای صلح باید اعتمادسازی و از تعیین اهداف غیرواقع بینانه و پیششرطها خودداری شود..
هر چند نشست چهار جانبه صلح در اسلام آباد در كانون توجه رسانههای جمعی كشورهای منطقه و جهان قرار گرفته است و بیش از همه رسانههای پاكستانی از مذاكرات صلح با طالبان سخن میگویند، اما این سؤال اساسی همیشه مطرح بوده كه آیا مذاكرات صلح میتواند عملاً مولد صلح باشد یا نه مذاكره تنها برای مذاكره و برای برخی اهداف خاص صورت میگیرد؟ واقعیت امر این است كه چشم انداز روشنی برای این نوع از اجلاسها قابل تصور نیست. به این دلیل كه نخست بازیگران مؤثر حوزه افغانستان، اراده و صداقت لازم برای پیمان صلح در این كشور را ندارند و دوم و مهمتر اینكه در عرصه داخلی افغانستان نیز شكافها و تنشهای اجتماعی، سیاسی و قومی به اندازهای تعمیق یافته است كه به راحتی و در كوتاه مدت، نمیتوان ترمیم امنیتی و تأمین ثبات سیاسی برای آن ایجاد كرد. برخی از احزاب و گروههای سیاسی در افغانستان با نگرانی و بدون امیدواری به سرانجام مذاكرات صلح، بر این باورند عامل بر همزننده صلح در افغانستان، دولت پاكستان است، به طوری كه (شورای حراست و ثبات افغانستان) با تشكیل جلسهای با حضور رهبران خود، روز دوشنبه ۲۱ دی ۱۳۹۴ در كابل تأكید كرد هیچ جنبهای از مذاكرات صلح نباید از دید مردم افغانستان پنهان بماند و هر گونه واگذاری بخشهایی از افغانستان به طالبان در مذاكرات صلح چهار جانبه، از سوی شورای حراست و ثبات افغانستان محكوم میشود. طبق دیدگاه اغلب جریانهای سیاسی، دولت وحدت ملی باید با تقویت نیروهای امنیتی و جلب اعتماد مردم در مبارزه با تروریستها، اقدامات جدیتری به عمل آورد و نباید چندان به مذاكرات صلحی كه از سوی دیگران راهاندازی میشود، امید بست.
دولت افغانستان نیز در طول 14 سال گذشته در حالی به دنبال ایجاد صلح در افغانستان بوده كه همواره پاكستان و سازمان استخباراتی این كشور را به حمایت و پناهدادن به طالبان و شبكه حقانی متهم كردهاند و این كشور در تمام ادوار مذاكرات صلح با طالبان، تلاش كرده است بر اساس استراتژی دراز مدت خود كارشكنی كند و به دنبال برآورده شدن مطلوبیتهای خود باشد، البته گزارشهایی نیز وجود دارد كه لشكر جهنگوی، لشكر طیبه، سپاه صحابه و گروه جندالله با حمایت از داعش در افغانستان، به نوعی همنوایی و تولید ناامنی میكنند..
این در حالی است كه صلح نیاز مبرم منطقه به ویژه افغانستان و پاكستان میباشد و در هر دو كشور به نوعی مردم قربانی تروریسم و خشونتهای فرقهای میشود. به هر حال این انتظار وجود دارد كه جامعه افغانستان و به ویژه بازیگران فعال صحنه سیاسی آن و از همه مهمتر دولت وحدت ملی افغانستان، با درك ورودیهای آشوبساز به این كشور، تلاش بیشتری برای كنترل روندهایی داشته باشند كه قادر است در كوتاهمدت امنیت افغانستان را بیش از پیش زیر سؤال ببرد، نظیر جریان تكفیری داعش كه نه تنها استعداد لازم برای برهم زدن ترتیبات امنیتی افغانستان را داشته، بلكه منافع برخی از بازیگران بینالمللی (بهویژه امریكا) هم در همین راستا تعریف و تنظیم شده است.
اسماعیل باقری
لینک مطلب: https://www.ansarpress.com/farsi/4700